|
Ryn - Zamek KrzyżackiZamek zbudowano na wzgórzu najprawdopodobniej w miejscu istniejącego niegdyś galindzkiego grodu, pomiędzy dwoma jeziorami, z których jedno - Ołów, stanowiło naturalną fosę. Ponoć jezioro i zamek przypominały Krzyżakom rzekę Ren (Rhein) i.zamki nad nią stojące - stad być może wzięła się nazwa Ryn - ale to tylko legenda. Jak było na prawdę- nikt nie wie. Pod koniec XIVw. Zamek stał się siedzibą Komturii i jego znaczenie wyraźnie wzrosło. Pierwszym ryńskim Komturem był Fryderyk von Wallenrod. W dwa lata po wybudowaniu zamku ówczesny Wielki Mistrz Zakonny Winrich von Kniprode przybył do Rynu, aby zlustrować i .przejąć zamek, a powrócił do Malborka drogą wodną. W ten sposób od 1378r Ryn miał połączenie z .Bałtykiem. Oprócz funkcji militarnych zamek pełnił rolę administracyjno-gospodarczą , zaopatrując Zakon m.in. w ryby, miód i mięso dzikiej zwierzyny. Mimo strategicznego położenia , grubych murów i.masywnej konstrukcji zamek nie oparł się oblężeniu powstańców Związku Pruskiego w połowie XVw. Ocalałych, zbiegłych Krzyżaków bezlitośnie topiono w okolicznych jeziorach i bagnach. W.krzyżackie władanie powrócił po niespełna roku, odbity przez zaciężne wojska. Wraz z zamkiem rozwijała się osada (podzamcze), która dała początek przyszłemu miastu. W końcu XVw. podzamcze otrzymało prawo osiedla targowego, co w znacznym stopniu przyczyniło się do jego rozwoju. W.XVIw. Ryn stal się centrum administracyjno-osiedleńczym. Po likwidacji Zakonu utworzono tu Starostwo Prus Książęcych. Niestety najazd Tatarów w połowie XVIIw. rozwiał wszelkie marzenia o.dalszym rozwoju. Najeźdźcy część mieszkańców wzięli w jasyr, resztę wycięli w pień, pustosząc i .paląc osadę. Ocalał jedynie zamek. W pół wieku później epidemia dżumy dokonała tak wielkich spustoszeń , że niektóre wsie wyludniły się niemal całkowicie. Pozostali przy życiu mieszkańcy opuszczali swoje domostwa chroniąc się w pobliskich lasach. W 1723 roku Ryn otrzymał prawa miejskie. Miało to ułatwić odbudowę i stanowić bodziec do dalszego rozwoju.Przybywającym tu osadnikom oferowano wiele przywilejów. Przyznawano bezpłatnie plac pod budowę domu, pokrywając jedną trzecią kosztów. Zezwalano na bezpłatny wyrąb drzew itd. Do końca XVIIIw. Ryn był miastem czysto polskim. W XIXw. zaczęto prowadzić systematyczną i stanowczą akcję germanizacyjną. Sprowadzano nowych osadników z Niemiec, ograniczając lub nawet zakazując osiedlania Polakom. W połowie XIXw. stosunek ludności polskiej do niemieckiej wynosił 2 do 1. Podczas ogłoszonego w 1920r. plebiscytu za Polską nie padł już ani jeden głos. W mieście znajdują się i inne obiekty zabytkowe: wiatrak
holenderski , młyn oraz wiele kamieniczek.
|
|