Pierwsi starowiercy przybyli na Mazury w 1830r. Prześladowani przez władze cesarskie i oficjalny Kościół prawosławny wyemigrowali do Prus. Prawo osiedlania się nadał im w 1825r. król pruski Fryderyk Wilhelm III.
 

Staroobrzędowcy, starowiercy, raskolnicy - nie zreformowany odłam Cerkwi prawosławnej. Jego duchowieństwo z protopopem Awwakumem na czele nie przyjęło zmian wprowadzonych przez patriarchę Nikona w 1653. Polegały one na ujednoliceniu obrzędowości (m.in. na wprowadzeniu obrzędów greckich tam, gdzie występowały lokalne różnice). Awwakuma wraz z rodziną zesłano na Syberię, gdzie w 1682 został spalony żywcem. Po prześladowaniach, które doprowadziły do zagłady nie zreformowanego duchowieństwa, staroobrzędowcy podzielili się na popowców i bezpopowców: pierwsi, korzystając z pomocy metropolity serbsko-bośniackiego biskupa Ambrożego, utworzyli w 1846 w Białej Krynicy na Bukowinie własną hierarchię cerkiewną. Drudzy stwierdzili, że Bóg odebrał ludziom sakramenty i jedynym przewodnikiem duchowym może być bezpośrednio Chrystus. Założyli izolujące się od oficjalnych organizacji i oddające się ascezie grupy (tołpy). W 1905 liczba staroobrzędowców w Rosji była oceniana na ok. 20 mln. Obecnie jest ich ok. 3 mln, głównie w Polsce, Bułgarii, Rumunii, Ameryce i Australii