BAKAŁARZEWO

Dolina Rospudy (44 km) - łatwa

Położenie: wzdłuż rzeki i jeziora Rospuda między Bakałarzewem i wsią Supienie na północno- zachodnim krańcu jeziora Rospuda. Od Bakałarzewa na północ wzdłuż rzeki Rospudy obok jeziora Siekierowo do Matłaka, następnie wzdłuż wschodniego brzegu jeziora Garbaś i rzeki Rospudy  przez Szafranki do Filipowa, za Filipowem wzdłuż jeziora Kammienego i Rospudy do Carnego i Supieni, następnie między jeziorami Rospuda i Wysokim do Filipowa, zachodnią stroną jeziora Garbaś obok jeziora Głębokiego do Bakałarzewa. 
Ciekawe miejsca: wspaniałe widoki na dolinę Rospudy (na całej trasie), jezioro Siekierowo, ''garb'' między jeziorami Garbaś i Matłak, przesmyk wodny między jeziorami Kamiennym i Rospudą, urokliwe widoki na jezioro Rospuda z jej północnego, wysokiego brzegu, ''garb'' między jeziorami Rospuda i Wysokim, zachodni brzeg jezora Garbaś, jezioro Głębokie, bunkry na zachodnim brzegu Rospudy koło Bakałarzewa.

---

BANIE MAZURSKIE

Szlak Mazurska Piramida (47 km) 

Ciekawe miejsca: Piramida w Rapie

---

GIŻYCKO

Szlak wokół jeziora Niegocin (32 km)

Ciekawe miejsca: Twierdza Boyen w Giżycku, most obrotowy na Kanale Łuczańskim w Giżycku.
Trudność: Drogi asfaltowe o częściowo dużym natężeniu ruchu, z dobrze przejezdnymi odcinkami leśnymi.

Szlak do rezerwatu jezioro Kożuchy (30 km)

Szlak Jeziorko (36 km)

Ciekawe miejsca: Most obrotowy na Kanale Łuczańskim, twierdza Boyen w Giżycku, grodzisko z epoki żelaza koło wsi Jeziorko.
Trudność: Drogi na ogół bite i gruntowe, przewidziana dla wprawnych turystów.

Szlak Pozezdrze (40 km)

Ciekawe miejsca: Była wojenna kwatera Himmlera koło Pozezdrza, rezerwat w Spytkowie.
Trudność: Drogi asfaltowe o częściowo dużym natężeniu ruchu z dobrze przejezdnymi odcinkami dróg gruntowych.

Sztynort (67 km) 

Ciekawe miejsca: Most obrotowy na Kanale Łuczańskim w Giżycku, zespół pałacowo - fowraczny oraz park w Sztynorcie.
Trudność: Drogi o średnim natężeniu ruchu, częściowo drogi terenowe.

Sztynort (58,5 km)

Ciekawe miejsca: Most obrotowy na Kanale Łuczańskim w Giżycku, zespół pałacowo - fowraczny oraz park w Sztynorcie.
Trudność: Drogi o średnim natężeniu ruchu, częściowo drogi terenowe.

Szlakiem zamków i rezydencji (87 km) 

Ciekawe miejsca: Twierdza Boyen w Giżycku, most obrotowy na kanale Łuczańskim w Giżycku, zamek krzyżacki w Rynie, Pałac w Nakomiadach, Zamek w Kętrzynie, Kościół sw. Jerzego w Kętrzynie, Wilczy Szaniec w Gierłoży, Bunkry i kościół w Radziejach,

Szlakiem bocianich gniazd (60 km) 

Szlak Ziemi Giżyckiej (140 km) 

Ciekawe miejsca: Cmentarz wojenny w Paprotkach, zamek krzyżacki w Rynie, Pałac w Nakomiadach, Muzeum Ziemi Mazurskiej w Owczarni, Twierdzę Boyen w Giżycku. Możliwość zobaczenia ostoi ptactwa wodnego na Bagnach Nietlickiech.
Trudność: Drogi na ogół bite i gruntowe z kilkoma odcinkami asfaltowymi o małym i średnim natężeniu ruchu.

Szlak Sztynort (55km)

• 0,0 km. Giżycko Wyjeżdżamy z Giżycka z pl. Grunwaldzkiego gdzie można obejrzeć Kościół Ewangelicki (1826/1827), pomnik, piękny głaz czerwonego granitu (rapakiwi) poświęconego ludziom walczącym o polskości Warmii i Mazur i kierujemy się ul. Olsztyńską w stronę mostu zwodzonego na kanale Giżyckim. Warto poczekać na otwieranie ( zamykanie) mostu. Most jest otwierany ręcznie. Ewenement w skali Europy. Wjeżdżamy na Wyspę Giżycką. 
• Za mostem po lewej widzimy zamek krzyżacki (1365) w stanie 'opłakanym'  obecnie w prywatnych rękach.
• Wjeżdżamy na ul. Moniuszki.Mijamy park i kilka pomników przyrody ( jesion, lipa drobnolistna) skręcamy w prawo i kierujemy się na szosę obwodową. Po lewej przebłyskuje jeziorko Mała Popówka, nad którą spokojnie spoczywają pogodzeni śmiercią dawni wrogowie żołnierze rosyjscy, niemieccy a na płytach po obu stronach nazwiska polskie.
• Za jeziorkiem bardzo ciekawa fortyfikacja z XIX. Twierdza Boyen. Szczególnie warta zwiedzenia.
• Dojeżdżamy do szosy obwodowej, skręcamy w lewo i jedziemy obok stadionu. Dalej po prawej następny cmentarz. Tym razem żołnierzy radzieckich z II wojny, za nim w głębi jeziorko Duża Popówka.
• Dojeżdżamy do skrzyżowania i skręcamy szosą na Kętrzyn i wjeżdżamy w zielony tunel. Korony drzew złączone nad szosą dają ochłodę w największe upały, stare majestatyczne drzewa ozdoba i skarb Mazur.
• Dojeżdżamy do mostu nad kanalikiem Piękna Góra łączącym jez. Kisajno (2019 ha.) Z jez. Tajty (265,5 ha) i wyjeżdżamy z Wyspy Giżyckiej. Cały czas towarzyszą nam tablice reklamowe wzdłuż drogi i tak będzie na dużym odcinku naszej trasy. 
• Piękna Góra - dawniej malowniczo położony folwark z pięknym parkiem na szczycie i osada rybacka. Dziś można kupić świeżą rybę. 
• Jedziemy dalej szosą na Kętrzyn, przydrożna zieleń kryje fortyfikacje ziemne Giżyckiego Rejonu Umocnionego.
• 4,5 km. My przy drogowskazie na Dobę skręcamy w prawo. Na drodze już mniejszy ruch nawierzchnia gorsza, ale asfalt, mały podjazd i chwila odpoczynku długi zjazd. Po prawej przybliża się i oddala j. Kisajno a nad nim ośrodki wypoczynkowe. Mijamy (lub odpoczywamy chwilę) leśny parking i dojeżdżamy do Gut. Na skraju lasu do wynajęcia domki letniskowe i możliwość zakupu miedzy innymi leśnego miodu. 
• Dalej droga łatwa, po prawej skręt na Fuledę (można zaplanować oddzielną wycieczkę do rezerwatu 'Głazowisko Fuledzki Róg' pow. 1833,2 ha., 7500 głazów o obwodach od 0,5-5m.) Dojeżdżamy do Kamionek. 
• 11,2km.Kamionki przy sklepie skręcamy w prawo. 
• Wieś Kamionki założona w1436 pamięta zaciekłą bitwę z 28 VIII 1914r pomiędzy wojskami niemieckimi i kozackimi. Dziś Kamionki są miejscowością agroturystyczną. 
• Wyjeżdżamy ze wsi, widok rozległy i po chwili jedziemy pod baldachimem utworzonym przez stare klony dojeżdżamy do Dziwiszewa. Po lewej między drzewami mieni się jez. Dziwiszewskie ( 25,9 ha), po prawej mijamy kilka zabudowań ( b. ciekawa stara obora z kamienia polnego).Za wsią droga skręca lekko w prawo i dojeżdżamy do Doby.
• 15,3 km.Wieś Doba założona w 1496 r. Od 1529r była posiadłość pruskiego, junkierskiego rodu Schenk zu Tautenberg. Po 1945 PGR. O minionej świetności Doby  świadczą pozostałe  zabudowania gospodarcze z kuźnią na wzniesieni przy drodze ( dziś biuro) , grobowcem rodziny Tautenberg trochę przed wsią ( trzeba zjechać ze szlaku w lewo na polną drogę i skręcić w lipową aleję dł. ok.. 200m), kościółkiem późnogotyckim z XVI w na końcu wsi.
• Jadąc przez wieś po prawej mamy jez. Dobskie (1776 ha) a na nim bardzo dobrze widoczną, legendarną wyspę Gilmę z 15 metrowym wzniesieniem. Całe jezioro jest strefą ciszy, więc możemy chwilę podziwiać nie płoszone silnikami łodzi ptactwo wodne.
• My skręcamy w lewo. Po lewej mijamy bloczki mieszkalne z epoki realnego socjalizmu kończy się asfalt.
• Wjeżdżamy na polną drogę.  Droga piaszczysta z koleinami po rolniczych maszynach. Teraz już trzeba naprawdę uważać na drogę. Na pierwszym rozwidleniu polnych dróg  ( 500 m od asfaltu )stoi tablica informująca, że wyjeżdżamy z Doby. Skręcamy w prawo.  Droga odcinkami średnio trudna,  szczególnie po deszczu .
• 19.8 km . Skręcamy w prawo ( jadąc w lewo można dojechać do głównej kwatery Hitlera 'Wilczy szaniec') po 250 m znowu w prawo. Dojeżdżamy do wsi Pilwa. Pilwa wieś założona na miejscu starego grodziska pruskiego zniszczonego przez Krzyżaków, które chociaż w nazwie (słowo 'pilwa' w języku pruskim znaczyła muł, szlam, błoto) przypomina o rdzennych mieszkańcach tych terenów.
• Jedziemy przez wieś,droga brukowana po prawej budynek z czerwonej cegły. To stara szkoła. Dziś na elewacji widnieje data budowy szkoły 1909r. Właśnie w tej wiejskiej szkole pracował August  Quednau  geograf, wieloletni (ok.. 30-ści lat ) badacz  jeziora Mamry, przyjaciel Lehndorffów ze Sztynortu. Na życzenie został pochowany na wyspie Upałty.
• Jedziemy jeszcze po 'kocich łbach' ( łącznie ok.1 km bruku ) i wjeżdżamy na żwirówkę. Po prawej widać w oddali jez. Dobskie, trochę rozrzuconych gospodarstw. Droga łatwa, przy drodze sporo zdziczałych jabłoni. Piękne plenery, czasami ( do południa) można obserwować polujące orły bieliki.
• 24,2 km. Znowu 'kocie łby' a obok żwirówka.Po prawej cmentarz. To Radzieje. Widoczna wieża kościoła ( kościół klasycystyczny z 1826 r. na plonie ośmioboku) po lewej zaprasza do wsi, ale nasz szlak skręca w prawo. Brukowana droga wiedzie prosto do wsi,  my przy kierunkowskazie zjeżdżamy na prawo w polną drogę. Na Sztynort. 
• Jedziemy 600m i skręcamy w lewo. Droga dość dobra, lekki piaszczysty podjazd i mijamy niszczejące zabudowania byłego PGR-u Łabap, obecnie w rękach prywatnych.
• 26, 8 km. Punkt widokowy. Kiedyś oddzielne, dziś w kompleksie jeziora Mamry, jak na dłoni widzimy jeziora: Łabap ,Dobskie (z widoczną Wyspą Kormoranów ), Dargin aż po Pierkunowo. Patrząc na błękitne jeziora z zielonymi wyspami, bielącymi się żaglami jachtów nie uciekniemy od refleksji. Każdy własnych.
• Jedziemy dalej, droga na odcinku 300m wyłożona trelinką (betonowe płytki) i znowu polna droga.
• 28, 7 km.Rozwidlenie dróg. W prawo, dębowa aleja wiodąca do mauzoleum dawnych właścicieli  Sztynortu, my skręcamy lekko w lewo, pod górkę,zjazd, mały surwiwal i wjeżdżamy na szosę asfaltową i skręcamy w prawo. Potężne, kilkusetletnie dęby w szpalerze, po obu stronach szosy doprowadzają nas do Sztynortu Dużego. 
• 30.2 Km. Sztynort ( od 1420 do 1945r główna siedziba rodu Lehndorfów) wita nas masztami jachtów w przystani na jez. Sztynorckim ( 50 ha) po prawej stronie, natomiast jadąc prosto dojeżdżamy na dziedziniec pałacu Lehndorfów. Pałac w stanie tragicznym. Jeszcze kilka lat w temu byłam we wnątrz, podziwiałam w sieni piękne, dębowe, dwubiegowe schody prowadzące na piętro, a dziś nie można się zbliżać nawet do fasady pałacu. Pałac i zabudowania dworskie, park (trzystuletnie lipy, dęby - najstarszy liczy sobie 360 lat, obwód 4,6 m.- buki, graby) podziwiane przez stulecia, ocalałe z II wojny światowej ginie na naszych oczach.
• Na przystani są punkty gastronomiczne, sklep, tawerna 'Zęza' w stylowo urządzonej piwnicy starego budynku gospodarczego, prawdziwa Mekka żeglarzy, gdzie w sezonie często do rana słychać szanty żeglarskie.
• Żegnamy Sztynort, jedziemy asfaltową szosą która skręca w lewo.Ruch na drodze nie duży wjeżdżamy w las mieszany ze starymi dębami. Za pomniki przyrody uznano w okolicach Sztynortu ( bez parku ) 40 drzew, po prawej nad jez. Dargin towarzyszy nam  rezerwat leśny 'Mokre' z  fragmentem lasu łęgowego, są tu żeremia bobrów, ostoja dzików, spotykano łosie i wilki.
• 33,9 km. Wjeżdżamy na most. Po prawej jez. Dargin (3030 ha), po lewej jez..Kirsajty ( 207 ha).Widok przepiękny. Przy dobrej pogodzie widać gołym okiem wierzę telewizyjną w Giżycku. Pod mostem tablica poświęcona tragicznie zmarłemu płetwonurkowi z Giżycka Andrzejowi Tarasiewiczowi (pomysłodawcy nurkowej atrakcji Mamr Północnych -  wraku Arabelli)
• 35, 9 km. Po lewej pensjonat Dargin, stanica wodna, a po prawej jezioro tuż przy drodze. Jedziemy cały czas asfaltową szosą, (asfalt dziurawy) droga łatwa, płaska. 
• W dali po lewej stronie drogi widoczne kominy cegielni w Skłodowie. Mijamy kilka pól biwakowych. Dojeżdżamy do miejscowości  Harsz.
• 39.9 km. Harsz wieś założona w 1550 r. nad jez. Harsz ( 216 ha. ) dziś nastawiona na turystykę. 
• Przed wjazdem do wsi stoi drogowskaz na Ogonki. Prosto droga wiedzie na Pozezdrze, a my skręcamy w prawo. Zjeżdżamy z nawierzchni asfaltowej wjeżdżamy na żwirówkę w aleję starych lip, które dają przyjemny cień. Jedziemy teraz trzymając się zielonego szlaku  rowerowego. Oznaczenia  znaku b.słabo widoczne. Odcinek ciekawy. 
• 41,7 km. Nowy Harsz.Od wsi Nowy Harsz prowadzi przez las, obok pól biwakowych, droga miejscami piaszczysta czasami bezpieczniej na kilka metrów zejść z roweru.
• Przy bramie Warszawskiego Ośrodka Pałacu Młodzieży skręcamy w lewo jedziemy przez las, przy drodze poletka topinanburu (słonecznik bulwiasty) paszy dla zwierzyny leśnej, dojeżdżamy do wsi Pieczarki. Wyjeżdżamy na asfalt tuż przy obelisku poświęconym poległym podczas I wojny światowej.
• 45,7 km. Pieczarki nad jez. Dgał Wielki (94 ha.) W XV w. we wsi była huta żelaza, młyn. My skręcamy w prawo i  drogą o dobrej nawierzchni jedziemy przez wieś po chwili zakręt w prawo i jesteśmy w Świdrach. 
• Świdry wieś folwarczna założona w 1544 r. dziś bardziej znana ze zlokalizowanego nieopodal wysypiska odpadów. 
• Nasza droga skręca w lewo, kończy się wieś a my mamy długi podjazd. Droga wysadzona topolami wznosi się i opada, mijamy rozrzucone zabudowania , jeszcze kilka pięknych plenerów i jesteśmy przy tablicy - Giżycko.
• Teraz przecinamy szosę obwodową wjeżdżamy w ulicę Nowowiejską dalej jedziemy prosto ulicą Konarskiego, skręcamy w lewo, dojeżdżamy do hotelu 'Wodnik' skręcamy w prawo jesteśmy na Pl. Grunwaldzkim.
• 54,8 km . Skręcamy znowu w lewo i jesteśmy znowu przy kościele ewangelickim skąd rozpoczęliśmy naszą wycieczkę.

(opis szlaku: Krystyna Czerwińska - przewodnik po Mazurach)

---

KRUKLANKI

Szlak wokół jeziora Gołdapiwo (37 km) 

Ciekawe miejsca: Była wojenna kwatera Himmlera koło Pozezdrza, Śluza koło wsi Przerwanki
Trudność: Drogi na ogół bite i gruntowe z kilkoma odcinkami asfaltowymi o małym natężeniu ruchu.

Szlak wokół jeziora Gołdapiwo (18 km) 

Ciekawe miejsca: Śluza koło wsi Przerwanki
Trudność: Drogi na ogół bite i gruntowe z kilkoma odcinkami asfaltowymi o małym natężeniu ruchu.

Szlak Puszczą Borecką (50 km) 

Ciekawe miejsca: Ostoja żubrów w Wolisku
Trudność: Głównie drogi leśne z kilkoma odcinkami dróg asfaltowych o małym natężeniu ruchu.

---

MIKOŁAJKI

Wielka pętla Śniardw (85 km) 

Ciekawe miejsca: Prom na linie w Wierzbie, Śluza Karwik, Rezerwat Łuknajno.

Tropami Galindów (60 km) 

---

OLECKO

Sedraneckie Lasy (12,75 km) -  łatwa, relaksacyjna

Położenie: tereny leśne na północny- wschód od Olecka. Wiedzie przez Sedranecki Las, ścieżkami nad jeziorem Oleckie Wielkie oraz szlakiem Oleckiej Kolejki Wąskotorowej.
Ciekawe miejsca: zagospodarowanie wschodniej strony jeziora Oleckie Wielkie, uroki Sedraneckiego Lasu (szczególnie wiosną i latem, bociany we wsi Możne), infrastruktura Oleckiej Kolejki Wąskotorowej, ścieżka rekreacyjna wokół jeziora Olecko Wielkie.

Ścieżkami wokół jeziora Oleckiego Wielkiego do Sedraneckiego Lasu (13,2 km) - łatwa

Położenie: teren przyległy do jeziora Oleckie Wielkie.
Ciekawe miejsca: uroki nadjeziornej ścieżki i Sedraneckiego lasu oraz infrastruktura Oleckiej Kolejki Wąskotorowej.

Do kościoła w Wieliczkach (18 km) - łatwa

Położenie: tereny na południe od Olecka z najstarszym w okolicy kościołem w Wieliczkach. 
Ciekawe miejsca: stary cmentarz na skraju lasu przed Oleckiem Małym, kościół w Wieliczkach, Markowskie Bagno, spichlerz w Imionkach.

Do pałacu w Białej Oleckiej (23,1 km) - łatwa

Położenie: tereny na północ od Olecka
Ciekawe miejsca: infrastruktura kolejki wąskotorowej, meandry Legi w Sedrankach, Szwedzki Szaniec, pałac w Białej Oleckiej, pozostałość po jeziorze Białym w Białej Oleckiej, jezioro Czarne w Monetach, wspaniałe krajobrazy między Monetami i Golubkami.

Do elektrowni w Starostach (25 km) - łatwa

Położenie: tereny na południe od Olecka. 
Ciekawe miejsca: stary cmentarz na skraju lasu przed Oleckiem Małym, śluza na Ledze w Starostach, cmentarz z I WŚ w Markowskich, Markowskie Bagno, spichlerz w Imionkach.

Do kościoła w Szarejkach (35 km) - łatwa

Położenie: tereny na północ od Olecka. 
Ciekawe miejsca: widok na byłe jezioro Białe i pałac w Białej Oleckiej, urokliwe widoki na jezioro Czarne, kościół w Szarejkach kopalnia odkrywkowa koło Stożnego.

Nad jezioro Garbaś (37 km) - łatwa

Położenie: tereny na północny- wschód od Olecka . 
Ciekawe miejsca: warto pojechać ze względu na przejazd nasypem wąskotorówki (infrastruktura), poznanie ?historii? jeziora w Plewkach, żeremia bobrów w Plewkach i Jaworku, uroków jeziora Garbaś, meandrów Rospudy między Garbasiem i Głębokim, poznanie bunkrów nad Rospudą koło Bakałarzewa.

Nad rzekę Rospudę (40,3 km) - łatwa

Położenie: tereny położone na wschód od Olecka. 
Ciekawe miejsca: szlak bocianich gniazd i żurawich klangorów, spichlerz w Imionkach, Markowskie bagno, cmentarz wojenny z I WŚ w Markowskich, jezioro Bolesty, rzeka Rospuda.

Jurkowskie Góry przez Las Doliwa i Jaśkowską Dolinę. (40,5 km) 

Położenie: równolegle do szosy Olecko ? Giżycko, w większości na północ od niej. 
Charakterystyka: trasa prowadzi przez pofałdowania Gór Jurkowskich, aż do krytycznych wypiętrzeń pod Dybowem, odkryjemy też tajemniczą warownię Sudowów, poznamy fragment szlaku ''połamanych semaforów'', reszty dopełnią liczne jeziora i lasy. 
Trudność: trasa nieco trudna, ale wynagradzająca włożony wysiłek wielokrotnie. Należy pilnować orientacji na odcinku leśnym w Gryzowskim Lesie oraz na nadjeziornych ścieżkach pomiędzy Doliwami i Dobkami. 
Ciekawe miejsca: stacja meteorologiczna, jezioro Sedraneckie, ?garbaty? krajobraz między Olszewm i Dybowem, widok na Szeską Górę, infrastruktura byłej linii kolejowej Olecko- Kruklanki, grodzisko Sudowów, duża liczba jezior.

Na Szeską Górę (62 km) - miejscami nieco uciążliwa

Położenie: północny zachód od Olecka. Trasa prowadząca do najwyższego wzniesienia na terenie północno- wschodniej Polski- Szeskiej Góry- 308 (niektóre źródła 309) m n.p.m. przez jedyny na tym terenie rezerwat przyrody Cisowy Jar. 
Ciekawe miejsca: infrastruktura Oleckiej Kolejki Wąskotorowej, pałac w Białej Oleckiej, kościół w Szarejkach, rezerwat Cisowy Jar, Szeska Góra, jezioro Rdzawe, kopalnia odkrywkowa w Stożnem.

---

RYN

Szlakiem grodzisk staropruskich (30 km) 

Ciekawe miejsca: grodzisko z epoki żelaza koło wsi Jeziorko, zamek Krzyżacki w Rynie

---

WĘGORZEWO

Szlak prowadzący do rezerwatu Siedmiu Wysp (72.2 km) 

Ciekawe miejsca: Śluza Guja na kanale Mazurskim, wieża Bismarcka w Srokowie, Dworek w Łęgwarowie

Szlak wokół jeziora Mamry (41 km) 

Ciekawe miejsca: Była Kwatera Niemieckich Wojsk Lądowych w Mamerkach, kanał Mazurski, Pałac w Sztynorcie,

Szlakiem Kanału Mazurskiego (40 km) 

Ciekawe miejsca: Była Kwatera Niemieckich Wojsk Lądowych w Mamerkach, kanał Mazurski,

Szlakiem Sapiny (30, 7 km) 

---

WYDMINY

Szlak Wydmiński (30 km)

Trudność: Drogi asfaltowe o małym natężeniu ruchu, częściowo drogi gruntowe.